ALS và tập luyện

ALS và tập luyện

Chẩn đoán ALS sẽ thay đổi cách mà bạn cần để bắt đầu tập luyện. Trên trang này, hai nhà trị liệu vật lý có kinh nghiệm sẽ trả lời các câu hỏi phổ biến về tập thể dục và ALS. Trước khi bắt đầu hoặc điều chỉnh chương trình tập luyện, hãy luôn trao đổi về tình hình cá nhân của bạn với chuyên viên vật lý trị liệu.

Tôi có thể tập luyện sau khi được chẩn đoán về ALS không?

Nhìn chung, câu trả lời cho câu hỏi này là có. Nghiên cứu về các bài tập cụ thể cho những người mắc bệnh ALS còn hạn chế, nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập luyện với cường độ vừa phải không có hại và có thể có lợi cho chất lượng cuộc sống của một người. Một số nghiên cứu cho thấy rằng nó có thể làm chậm sự suy giảm chức năng. Tập luyện cũng rất quan trọng để tránh teo cơ hoặc yếu do không sử dụng cơ.

Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động thể chất cường độ cao hoặc lặp đi lặp lại nhiều lần có thể dẫn đến giảm sức mạnh do sự mệt mỏi quá mức của các tế bào thần kinh vận động. Tế bào thần kinh vận động chính là các tế bào thần kinh bị thoái hóa trong quá trình mắc bệnh ALS. Do đó, chương trình tập luyện của bạn phải phù hợp với mức độ thể chất của bạn.

Vì ALS ảnh hưởng đến mỗi người khác nhau, nên sẽ không có chương trình tập luyện nào mà phù hợp với tất cả. Điều quan trọng là phải thảo luận về chương trình của riêng bạn với chuyên viên vật lý trị liệu, người sẽ cân nhắc nhiều yếu tố khi đưa ra các khuyến nghị về tập luyện, bao gồm mức độ hoạt động trước đây của bạn, sức mạnh và khả năng vận động hiện tại, tốc độ tiến triển của các triệu chứng, thăng bằng, chức năng hô hấp, và mục tiêu tập thể dục. Điều này giúp phát triển một chương trình tập an toàn và đáp ứng nhu cầu cá nhân của bạn. Chương trình tập luyện của bạn sẽ cần được điều chỉnh vì những yếu tố này thay đổi theo thời gian.

Làm sao để biết là tôi có đang tập luyện quá sức hay không?

Một cách đơn giản để nghĩ về tập luyện là hãy thực hiện nó, chỉ cần đừng quá sức. Quá trình ALS tiến triển sẽ làm cho việc sử dụng cơ quá nhiều diễn ra nhanh hơn, vì vậy điều quan trọng là phải theo dõi các triệu chứng của tập luyện quá sức với bất kỳ bài tập hoặc hoạt động nào. Chúng bao gồm không có khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày vì mệt mỏi, giảm sức mạnh hoặc tăng đau nhức hoặc chuột rút. Chia nhỏ bài tập thành các buổi tập ngắn hơn với những lần nghỉ ngơi ở giữa có thể giúp ích trong việc kiểm soát các triệu chứng. Hãy trao đổi về bất kỳ triệu chứng nào mà bạn thấy với chuyên viên vật lý trị liệu.

Tôi nên tập loại bài tập nào?

Loại bài tập tốt nhất sẽ là loại bài tập mà bạn thích. Nếu bạn đã có thói quen tập thể dục thường xuyên trước khi được chẩn đoán, thì bạn sẽ thường được tiếp tục nó với một số điều chỉnh. Hãy trao đổi thường xuyên về chương trình tập của bạn với chuyên gia vật lý trị liệu.

• Các bài tập kéo giãn/bài tập các cử động linh hoạt của khớp có thể giúp ngăn ngừa sự căng cứng của cơ, gân và dây chằng và còn giúp giảm đau. Các chương trình kéo giãn nên được thực hiện từ giai đoạn sớm của bệnh và duy trì xuyên suốt, đặc biệt là các động tác kéo giãn vai. Quy trình kéo giãn có thể bao gồm các bài tập bạn có thể tự làm một cách độc lập hoặc có thể có sự hỗ trợ của người chăm sóc.

• Tập luyện hiếu khí cũng rất quan trọng trong việc giúp làm chậm quá trình suy giảm hô hấp. Đi bộ, bơi lội và đạp xe tại chỗ đều là những lựa chọn để tập luyện hiếu khí. Thông thường thì máy chạy bộ, bề mặt không bằng phẳng và đi xe đạp ngoài trời là cần tránh vì nguy cơ té ngã tăng cao. Tập luyện trong môi trường nhóm hoặc lớp học có thể tạo động lực và tạo cơ hội để giao lưu hơn.

• Các bài tập sức mạnh có thể được thực hiện với mục tiêu là duy trì sức mạnh và độ săn chắc của cơ. Nếu bạn đến phòng gym thường xuyên, thì bạn có thể sẽ cần thực hiện một số điều chỉnh đối với thói quen nâng tạ của mình. Như đã nói ở trên, tập luyện cường độ vừa phải là mục tiêu của những người sống chung với ALS. Điều này có nghĩa là nên tránh các bài tập đề kháng nặng hoặc tập sức mạnh tối đa. Để đạt được cường độ vừa phải, hãy chọn mức tạ mà bạn có thể thực hiện 20 lần lặp lại, nhưng chỉ thực hiện 10 lần. Điều này đảm bảo rằng cơ của bạn không làm việc quá sức. Các bài tập có liên quan tới tạ nên được thực hiện bằng các cơ còn sức mạnh tốt. Nếu bạn không thể cử động tay hoặc chân của mình hết tầm vận động khi không cầm tạ, thì đừng thêm tạ hay đề kháng lên nó. Các bài tập dưới nước cũng có thể có lợi vì nó cho phép bạn cử động chống lại lực đề kháng nhẹ trong môi trường vô trọng lực.

Tôi có nên cảm thấy mệt sau khi tập không?

Cảm giác mệt mỏi hoặc đuối sức không nên kéo dài hơn 20-30 phút sau khi tập luyện hoặc hoạt động. Nếu chúng vẫn tiếp diễn, thì nó cho thấy là bạn đã tập luyện quá sức. Mệt mỏi thường báo hiệu rằng chức năng hô hấp và/hoặc sức mạnh cơ của bạn đáp ứng với bài tập hoặc hoạt động của bạn. Mệt mỏi kéo dài hoặc yếu cơ sẽ làm tăng nguy cơ ngã.

Tôi có nên cảm thấy đau sau khi tập không?

Bạn không nên cảm thấy đau trong khi tập hay cả sau khi tập. Cảm giác “đốt cháy cơ bắp” cho thấy rằng bạn đã tập quá sức và nên tránh.

Liệu vật lí trị liệu hay tập luyện có giúp tăng sức mạnh cho cơ của tôi không?

Thật không may, không có bằng chứng đáng kể nào ủng hộ quan điểm tăng sức mạnh cơ thông qua tập luyện trong ALS. Một trong những mục tiêu của tập luyện là để duy trì sức mạnh và độ săn chắc của cơ và ngăn ngừa sự suy giảm chất lượng do không sử dụng. Chuyên viên vật lý trị liệu tại phòng khám ALS của bạn nên đánh giá sức mạnh và chức năng của bạn mỗi khi tái khám và có thể đề nghị theo dõi điều trị ngoại trú hoặc tại nhà dựa trên nhu cầu của bạn.

Các chuyên viên vật lý trị liệu ngoại trú có thể hỗ trợ thiết lập hoặc điều chỉnh chương trình tập luyện của bạn, kéo giãn hoặc đi động khớp vai bị đau, hoặc hướng dẫn cách đi bộ với nẹp hoặc thiết bị mới. Khi việc di chuyển xung quanh nhà trở nên khó khăn hơn, chuyên viên vật lý trị liệu tại nhà có thể hướng dẫn bạn cách chuyển thế dễ dàng và an toàn hơn, đồng thời huấn luyện cho các thành viên trong gia đình hoặc người chăm sóc của bạn những cách tốt nhất để giúp bạn trong việc kéo giãn, di chuyển hoặc thực hiện các hoạt động hằng ngày.

Theo Your ALS Guide.